Gewone plataan – Platanus × hispanica

De gewone plataan (Platanus x hispanica) is een imposante boom, bekend om zijn mooie schors die in schilfers afbladdert, wat een uniek mozaïekeffect creëert. Deze snelgroeiende boom is populair in stadsparken en langs wegen vanwege zijn robuustheid en vermogen om vervuiling te verdragen. Ideaal voor schaduwrijke plekken!

koop gewone plataan

Plantenpaspoort

Paspoort Gewone plataan (Platanus × hispanica)  
Bijnamen London plane, schilferboom
Bekendste soorten Platanus x hispanica, Platanus occidentalis (Amerikaanse plataan), Platanus orientalis (Oosterse plataan)
Type plant Loofboom, bladverliezend
Standplaats Zon of halfschaduw; kan goed groeien in stedelijke gebieden.
Waterbehoefte Matig water nodig, vooral tijdens droge periodes; droogtebestendig als hij volwassen is.
Giftigheid Niet giftig voor mensen of dieren.
Stekken Via winterstekken of het planten van zaden; stekken nemen van houtige delen in de winter.
Typerende kenmerken Schilferende schors met mozaïekeffect, grote bladeren die lijken op esdoornbladeren, goed bestand tegen luchtvervuiling en harde wind.
Verzorging Nee, hij is relatief onderhoudsvriendelijk en past zich goed aan verschillende omstandigheden aan.

 

Gewone plataan soorten uitgelegd

De gewone plataan is een hybride soort, ontstaan uit de kruising van de Oosterse plataan (Platanus orientalis) en de Amerikaanse plataan (Platanus occidentalis). Deze indrukwekkende boom is een van de meest populaire stadsbomen vanwege zijn vermogen om luchtvervuiling en extreme weersomstandigheden te weerstaan. De gewone plataan wordt vaak gekozen voor stedelijke omgevingen, dankzij zijn robuustheid en karakteristieke, schilferende schors die een mozaïekpatroon onthult.

Naast de gewone plataan zijn er andere bekende soorten, zoals de Amerikaanse plataan (Platanus occidentalis), die voornamelijk in Noord-Amerika voorkomt. Deze boom heeft vergelijkbare eigenschappen maar wordt vaak iets groter en heeft minder opvallend afbladderende schors. De Oosterse plataan (Platanus orientalis), een andere voorouder, staat bekend om zijn diep ingesneden bladeren en groeit voornamelijk in het oostelijke Middellandse Zeegebied.

Elke soort plataan is uniek, maar ze delen allemaal de indrukwekkende hoogte, bladverliezende eigenschappen en uitzonderlijke weerbestendigheid.

 

Groei en bloei van de gewone plataan

De gewone plataan is een snelgroeiende boom die bekendstaat om zijn robuuste eigenschappen en indrukwekkende formaat. Hij kan jaarlijks wel 30 tot 60 centimeter groeien en uiteindelijk een hoogte van 20 tot 35 meter bereiken, met een brede, spreidende kroon. De plataan groeit het best in zonnige tot halfschaduwrijke standplaatsen en kan goed gedijen in verschillende bodemsoorten, zolang de grond goed doorlatend is.

Een opvallend kenmerk van de plataan is zijn schilferende schors, die in schilfers afbladdert en een mozaïekeffect van lichtgrijs, groen en bruin achterlaat. De boom is bijzonder populair in stedelijke omgevingen omdat hij goed bestand is tegen vervuiling en harde wind, en vaak wordt gebruikt als straat- en parkboom.

Hoewel de plataan snel groeit, heeft hij regelmatig snoei nodig om zijn vorm te behouden en om eventuele zwakke takken te verwijderen. De gewone plataan kan honderden jaren oud worden.

De standplaats van de gewone plataan

De gewone plataan is een boom die goed gedijt op verschillende standplaatsen, maar geeft de voorkeur aan zonnige locaties of lichte halfschaduw. Voor optimale groei en gezondheid is een goed doorlatende bodem essentieel, hoewel de plataan zich aan diverse grondsoorten kan aanpassen, van klei tot zand. Dankzij zijn sterke wortelstelsel kan hij goed omgaan met droogte, maar hij profiteert van een vochtige, voedzame bodem om sterke wortels en een weelderige kroon te ontwikkelen.

De plataan is zeer geschikt voor stedelijke gebieden, omdat hij goed bestand is tegen luchtvervuiling en extreme weersomstandigheden, zoals wind en vorst. Daarom wordt hij vaak geplant langs straten en in parken. Zijn brede, spreidende kroon biedt uitstekende schaduw, wat hem ideaal maakt voor grotere open ruimten.

Door zijn robuustheid kan de gewone plataan zowel in landelijke als stedelijke gebieden worden geplant, mits er voldoende ruimte is voor zijn indrukwekkende formaat en wortels.

Overige informatie en verzorgingstips voor en over de gewone plataan

  1. Algemene Verzorgingstips voor de Gewone Plataan: De gewone plataan is een onderhoudsvriendelijke boom die goed gedijt op zonnige plekken met goed doorlatende grond. Zorg voor voldoende ruimte om zijn wortels en kroon te laten ontwikkelen. Regelmatig snoeien houdt de boom gezond en voorkomt zwakke takken. Hij is goed bestand tegen vervuiling en droogte.
  2. Water geven van de Gewone Plataan: De gewone plataan heeft in het eerste jaar na aanplant regelmatig water nodig om zijn wortels goed te laten ontwikkelen. Daarna is hij droogtebestendig en hoeft hij alleen tijdens langere droge periodes extra water te krijgen. Overbewatering kan leiden tot wortelrot, dus zorg voor goede drainage.
  3. Voeding van de Gewone Plataan: De gewone plataan heeft weinig extra voeding nodig als hij in voedzame, doorlatende grond staat. Indien nodig kan een jaarlijkse bemesting in het voorjaar, met een algemene boom- of plantenmeststof, helpen om de groei te ondersteunen en gezonde bladeren en takken te bevorderen.
  4. Snoeien en Bijknippen van de Gewone Plataan: Snoei de gewone plataan in de late winter of het vroege voorjaar om de vorm te behouden en zwakke of zieke takken te verwijderen. Door regelmatig te snoeien blijft de boom gezond en wordt de luchtcirculatie verbeterd, wat voorkomt dat ziektes zich in de dichte kroon ontwikkelen.
  5. Oppotten en Verpotten van de Gewone Plataan: Hoewel de gewone plataan meestal buiten in de volle grond wordt geplant, kan hij in de vroege stadia van zijn leven in grote potten worden gekweekt. Gebruik een pot met goede drainage en voedzame grond. Verpot de boom naar een grotere pot als hij begint te groeien en het wortelstelsel uitbreidt.

Mijn gewone plataan ziet er ziek uit, wat nu?

Als de gewone plataan tekenen van ziekte vertoont, is het belangrijk om snel te handelen. Veelvoorkomende problemen zijn schimmels, zoals plataansterfte (Verticillium-welke) en meeldauw, te herkennen aan verwelkte of verkleurde bladeren, en een slechte groei. Wanneer deze symptomen optreden, verwijder dan onmiddellijk aangetaste bladeren en takken om verspreiding te voorkomen.

Plataansterfte kan worden bestreden door de boom goed te snoeien en de grond regelmatig te verrijken met organisch materiaal om de gezondheid van de wortels te bevorderen. Voorkom overbewatering, omdat dit schimmelgroei kan stimuleren. Controleer ook op ongedierte zoals bladluizen of rupsen, die de bladeren kunnen beschadigen en ziektes kunnen verspreiden.

Een goede luchtcirculatie en een zonnige standplaats kunnen helpen bij het voorkomen van schimmelziekten. Als de plataan ernstig geïnfecteerd is, kan professionele behandeling met schimmelwerende middelen of insecticiden nodig zijn om de boom te redden en verdere schade te voorkomen.

De gewone plataan: wist je dat…?

Wist je dat de gewone plataan (Platanus x hispanica) een van de oudste en meest iconische bomen in steden wereldwijd is? Deze boom staat bekend om zijn indrukwekkende vermogen om vervuiling te weerstaan, wat hem een populaire keuze maakt in stedelijke gebieden. Een bijzonder leuk weetje is dat de gewone plataan in Londen een speciale plek inneemt. De boom wordt vaak "London Plane" genoemd omdat hij tijdens de Industriële Revolutie een belangrijke rol speelde in het verbeteren van de luchtkwaliteit van de stad.

De plataan kon de zware luchtvervuiling aan, terwijl veel andere bomen het niet overleefden. Zijn schors, die in schilfers afbladdert, helpt hem om zichzelf te reinigen van de vervuilende stoffen die zich in stedelijke omgevingen ophopen. Hierdoor werd hij massaal aangeplant langs Londense straten, en tegenwoordig zie je deze majestueuze bomen nog steeds in tal van grote steden wereldwijd.


Tuingereedschap

Naar boven