Cichorei - Cichorium

De cichorei, met de Latijnse naam Cichorium, is een veelzijdige plant die bekend staat om zijn bittere bladeren en wortels, die vaak in salades worden gebruikt. De plant heeft prachtige, heldere blauwe bloemen en wordt vaak in tuinen gekweekt. Cichorei is een sterke plant die goed kan gedijen in verschillende bodemtypes.

koop cichorium

Plantenpaspoort

Paspoort Cichorei (Cichorium)  
Bijnamen Cichorei, witlof, andijvie
Bekendste soorten Cichorium intybus (cichorei, witlof), Cichorium endivia (andijvie), Cichorium pumilum (veldandijvie)
Type plant Eenjarige of tweejarige kruidachtige plant
Standplaats Volle zon tot halfschaduw, goed doorlatende, voedzame grond
Waterbehoefte Regelmatige watergift, vooral tijdens droge periodes en het groeiseizoen. Zorg voor constant vochtige grond, maar vermijd wateroverlast
Giftigheid Nee, Cichorium is niet giftig. De bladeren en wortels van verschillende soorten worden gebruikt voor consumptie
Stekken Cichorium wordt doorgaans uit zaad gekweekt. Zaaien kan direct in de volle grond of in een kas. Bij witlof worden de wortels in de herfst geoogst en vervolgens in het donker opnieuw opgeplant om de kenmerkende kroppen te vormen
Typerende kenmerken Cichorium-planten variëren sterk, afhankelijk van de soort. Ze kunnen knapperige kroppen vormen zoals bij witlof, losse bladeren zoals bij andijvie, of diepere wortels zoals bij cichorei. Ze hebben vaak een licht bittere smaak en zijn rijk aan voedingsstoffen. Cichorei heeft bovendien opvallende blauwe bloemen wanneer het bloeit
Verzorging Nee, cichorium is over het algemeen eenvoudig te verzorgen. Regelmatig wieden, water geven en bemesten bevordert een gezonde groei. Witlof vereist specifieke behandelingen voor de kweek van kroppen.

 

Cichorei soorten uitgelegd

Cichorium omvat diverse soorten die zowel in de keuken als in de tuin populair zijn. Een van de bekendste soorten is Cichorium intybus, de wilde cichorei. Deze soort staat bekend om zijn mooie, blauwe bloemen en wordt vaak gebruikt voor zijn wortels, die worden gedroogd en geroosterd als vervanger van koffie.

Witlof (Cichorium intybus var. foliosum), een variant van wilde cichorei, is een andere populaire soort. Witlof wordt in het donker gekweekt om de karakteristieke witgele kroppen te vormen en heeft een knapperige textuur en licht bittere smaak. Het is ideaal in salades of gegratineerd als bijgerecht.

Andijvie (Cichorium endivia) is ook een cichoreisoort. Deze bladgroente heeft een iets mildere bittere smaak en wordt zowel rauw als gekookt gegeten. Het is een favoriet in stamppotten en salades.

Al deze Cichorium-soorten zijn veelzijdig en voedzaam, en ze voegen een licht bittere, unieke smaak toe aan allerlei gerechten.

 

Groei en bloei van de cichorei

Cichorium heeft een rechtopgaande groeiwijze en gedijt goed in zonnige, goed doorlatende grond. Deze plant groeit snel en heeft een groeicyclus die varieert afhankelijk van de soort. Zo ontwikkelt wilde cichorei (Cichorium intybus) lange, dunne stengels met felblauwe bloemen die bloeien in de zomermaanden. De wortels van cichorei zijn stevig en diep, ideaal voor teelt als koffievervanger wanneer geroosterd.

Witlof (Cichorium intybus var. foliosum) heeft een unieke groeicyclus waarbij de plant eerst een bladkrop vormt. De wortels worden in de herfst geoogst en vervolgens in het donker geplant om de kenmerkende witgele kroppen te laten groeien.

Andijvie (Cichorium endivia) groeit snel en vormt een losse bladkrop die regelmatig geoogst kan worden. Met de juiste verzorging, zoals watergift en zonlicht, kunnen Cichorium-soorten in enkele maanden worden geoogst, waardoor ze geliefd zijn bij tuiniers. De plant heeft een sterke, rechtopgaande groei en is bestand tegen koelere temperaturen, wat hem veelzijdig maakt voor verschillende klimaatzones.

De standplaats van de cichorei

Cichorium groeit het best op een zonnige tot halfschaduwrijke standplaats met goed doorlatende, vruchtbare grond. Voor een optimale groei heeft deze plant minimaal vier tot zes uur direct zonlicht per dag nodig, wat vooral belangrijk is voor een stevige bladontwikkeling en smaakvolle kroppen. Hoewel Cichorium soorten licht bittere bladeren produceren, wordt de smaak zachter met voldoende zonlicht. Een standplaats met wat schaduw kan helpen om bladeren mals te houden en voorkomt doorschieten in de zomer.

De bodem moet vochtig maar goed doorlatend zijn; regelmatig water geven is belangrijk, vooral tijdens het groeiseizoen. Een vochtige, humusrijke bodem bevordert gezonde wortels en een goede bladontwikkeling. Extra compost of organische mest verrijkt de grond en ondersteunt de groei. Cichorium-soorten zijn relatief winterhard en kunnen goed omgaan met koelere temperaturen, waardoor ze ideaal zijn voor een breed scala aan tuinen en klimaatomstandigheden.

Overige informatie en verzorgingstips voor en over de cichorei

  1. Zaaien en planten: Zaai cichorei in het voorjaar, op een zonnige plek.
  2. Voeding: Voeg compost toe voor een betere groei.
  3. Water: Geef regelmatig water, vooral in droge periodes.
  4. Oogsten: Oogst de bladeren wanneer ze groot genoeg zijn, meestal na 2 tot 3 maanden.
  5. Verzorging: Verwijder onkruid rond de plant om competitie om voedingsstoffen te voorkomen.

Mijn cichorei ziet er ziek uit, wat nu?

  1. Inspectie: Controleer op tekenen van schimmel of plagen zoals bladluizen.
  2. Verwijderen: Verwijder aangetaste delen van de plant.
  3. Luchtcirculatie: Zorg voor voldoende afstand tussen de planten.
  4. Bestrijding: Gebruik biologische bestrijdingsmiddelen zoals neemolie.

De cichorei: wist je dat…?

Een leuk weetje over Cichorium is dat deze plant al eeuwenlang zowel voor culinaire als geneeskrachtige doeleinden wordt gebruikt. In het oude Egypte en Griekenland werd cichorei geprezen vanwege zijn vermeende gezondheidsvoordelen en als natuurlijke oppepper. De wortel van cichorei werd geroosterd en gebruikt als koffiesurrogaat in tijden van schaarste, vooral tijdens de Napoleontische oorlogen en in de jaren ’30, toen koffie minder beschikbaar was. Dit vervangmiddel, chicoreikoffie, wordt vandaag de dag nog steeds gewaardeerd om zijn unieke, bittere smaak.

Een ander fascinerend weetje is dat witlof toevallig werd ontdekt toen boeren in België cichoreiwortels in het donker opsloegen. De wortels begonnen nieuwe, witgele bladeren te produceren, en zo werd witlof, zoals we dat nu kennen, per ongeluk uitgevonden. Cichorium blijft geliefd vanwege zijn veelzijdigheid in de keuken, zijn historische waarde en zijn unieke, licht bittere smaak die gerechten verrijkt.

Tuingereedschap

Naar boven