Buxus – Buxus 

De buxus is een veelzijdige, groenblijvende heester, geliefd om zijn dichte groei en knipbaarheid. Deze plant wordt vaak gebruikt voor vormsnoeien, hagen en borders. Met zijn glanzende, ovale bladeren biedt de buxus het hele jaar door structuur en kleur in de tuin. Hoewel traditioneel geassocieerd met formele tuinen, past de buxus ook uitstekend in moderne tuinontwerpen, zowel in de volle grond als in potten.

koop buxus

Plantenpaspoort

Paspoort Buxus (Buxus)  
Bijnamen Palmboompje, Buksboom
Bekendste soorten Buxus sempervirens, Buxus microphylla
Type plant Groenblijvende heester
Standplaats Zonnig tot licht beschaduwd
Waterbehoefte Matig, verdraagt korte droge periodes
Giftigheid Licht giftig bij inname
Stekken Via stekken of afleggen
Typerende kenmerken Dichte groei, kleine ovale bladeren, goed knipbaar
Verzorging Gemiddeld; regelmatige snoei vereist

 

Buxus soorten uitgelegd

De buxusfamilie kent diverse soorten en cultivars, elk met unieke eigenschappen. De Buxus sempervirens, of gewone buxus, is de meest bekende soort met zijn donkergroene, dichte bladeren. De cultivar 'Suffruticosa' is populair voor lage haagjes vanwege zijn compacte groei.

Buxus microphylla, de kleinbladige buxus, heeft zoals de naam al aangeeft kleinere blaadjes en is vaak beter bestand tegen kou. De variëteit 'Faulkner' staat bekend om zijn goede ziekteresistentie en snelle groei.

Voor wie variatie zoekt, biedt Buxus sempervirens 'Aureovariegata' bladeren met gele randen, terwijl 'Marginata' witte bladranden heeft. De Buxus harlandii groeit meer horizontaal en is geschikt als bodembedekker.

Buxus balearica, met zijn grotere bladeren, is ideaal voor wie een grovere textuur wenst. Elke soort heeft zijn eigen groeiwijze en bladtextuur, waardoor er voor elke tuinstijl en toepassing een geschikte buxus te vinden is.

 

Groei en bloei van de Buxus

De buxus staat bekend om zijn langzame maar gestage groei. Afhankelijk van de soort en omstandigheden groeit een buxus gemiddeld 10 tot 15 cm per jaar. De plant kan uiteindelijk een hoogte van 1 tot 5 meter bereiken, hoewel dit in tuinen vaak door snoei wordt beperkt.

De groei is het meest actief in de late lente en vroege zomer. Nieuwe scheuten zijn lichter van kleur en verharden geleidelijk tot de karakteristieke donkergroene tint. Buxus bloeit in het voorjaar met kleine, onopvallende geelgroene bloemen. Deze zijn weinig sierlijk maar trekken wel bijen aan.

Na de bloei vormen zich kleine, groene zaaddoosjes die later bruin worden. De buxus behoudt zijn bladeren het hele jaar door, wat hem zo geliefd maakt voor winterse tuinen. Met regelmatige snoei kun je de vorm en grootte gemakkelijk beheersen, waardoor de buxus ideaal is voor het creëren van strakke vormen en patronen in de tuin.

Buxus

De standplaats van de Buxus

De buxus is een veelzijdige plant qua standplaats en gedijt zowel in de zon als in de schaduw. Een licht beschaduwde plek is ideaal, vooral in gebieden met hete zomers. In volle zon kan de plant soms een gelige tint krijgen, terwijl in diepe schaduw de groei minder compact wordt.

De bodem moet goed gedraineerd zijn; buxus houdt niet van natte voeten. Een licht zure tot neutrale grond (pH 6.5-7.5) is optimaal. In kalkrijke bodems kan de plant chlorose (geelverkleuring van bladeren) ontwikkelen.

Buxus is winterhard en verdraagt vorst goed, maar kan in strenge winters of op winderige locaties last hebben van verdroging. Een beschutte plek tegen een muur of heg kan hierbij helpen.

In potten geplant, biedt buxus flexibiliteit qua plaatsing. Zorg dan wel voor voldoende grote potten met goede drainage. Of in de volle grond of in potten, buxus past zich goed aan en is daardoor geschikt voor diverse tuinstijlen en locaties.

Overige informatie en verzorgingstips voor en over de Buxus

  1. Algemene verzorgingstips: Buxus vraagt regelmatige aandacht voor optimale gezondheid. Snoei jaarlijks voor een nette vorm en dichte groei. Controleer regelmatig op plagen zoals buxusmot. Mulch de bodem rond de plant om vocht vast te houden en onkruid te onderdrukken. Geef in droge periodes voldoende water, vooral bij potcultuur. Met de juiste zorg blijft je buxus jarenlang een sieraad in de tuin.
  2. Water geven: Buxus heeft een gematigd vochtige bodem nodig. Geef water als de bovenste laag grond droog aanvoelt. In de zomer kan dit wekelijks zijn, in de winter minder frequent. Vermijd staand water rond de wortels. Planten in potten vereisen meer aandacht qua watergift. Een laag mulch helpt de bodem vochtig te houden. Let op: te veel water kan wortelrot veroorzaken.
  3. Voeding: Voed buxus in het voorjaar en de vroege zomer met een gebalanceerde, langzaam werkende meststof. Een stikstofrijke voeding stimuleert bladgroei, terwijl kalium de plant weerbaarder maakt tegen ziektes. Gebruik bij voorkeur organische meststoffen. In potten geplante buxus heeft vaker voeding nodig. Vermijd bemesting in de late zomer en herfst om zachte groei voor de winter te voorkomen.
  4. Snoeien en bijknippen: Snoei buxus één tot twee keer per jaar voor een nette vorm. De beste tijd is laat in de lente of vroeg in de zomer, na de eerste groeispurt. Een tweede lichte snoeibeurt kan in de nazomer. Gebruik scherp, schoon gereedschap om ziekteoverdracht te voorkomen. Snoei nooit meer dan een derde van de plant weg. Voor dichte groei, knip de uiteinden licht terug.
  5. Oppotten en verpotten: Kies een pot die minstens 5 cm groter is dan de wortelkluit. Gebruik goed drainerende potgrond gemengd met wat perliet. Zorg voor voldoende drainagegaten. Verpot jonge planten jaarlijks, volwassen exemplaren om de 2-3 jaar in het voorjaar. Bij het verpotten, snoei licht de wortels en vervang een deel van de oude grond door verse potgrond.

Mijn Buxus ziet er ziek uit, wat nu?

Bij ziekteverschijnselen in je buxus is snelle actie cruciaal. Bladvlekken of afstervende takjes kunnen duiden op schimmelziektes zoals Cylindrocladium buxicola. Verwijder aangetaste delen onmiddellijk en verbeter de luchtcirculatie. Een fungicide behandeling kan nodig zijn bij ernstige aantasting.

Let op vraatschade van de buxusmot; controleer regelmatig op rupsen en verwijder deze handmatig. Bij ernstige aantasting kunnen biologische bestrijdingsmiddelen met Bacillus thuringiensis effectief zijn.

Gele bladeren kunnen wijzen op voedingstekorten of te natte grond. Verbeter de drainage en pas de bemesting aan. Bij wortelrot, veroorzaakt door Phytophthora, is het vaak beter de plant te verwijderen om verspreiding te voorkomen.

Voorkom stress door goede verzorging: juiste snoei, voldoende maar niet teveel water, en regelmatige controle. Bij aanhoudende problemen, raadpleeg een tuinexpert. Met de juiste zorg kan je buxus herstellen en weer uitgroeien tot een gezonde, sierlijke plant in je tuin.

De Buxus: wist je dat…?

Wist je dat de buxus een fascinerende rol heeft gespeeld in de geschiedenis van houtsnijwerk en muziekinstrumenten? Het hout van de buxus, bekend om zijn fijne, dichte structuur, werd eeuwenlang gebruikt voor het maken van hoogwaardige blokfluiten en andere houtblaasinstrumenten.

De Latijnse naam 'Buxus' is zelfs verwant aan het woord 'box' (doos), verwijzend naar het gebruik van buxushout voor het maken van kleine kistjes en dozen. In de middeleeuwen was buxushout zeer gewild voor het snijden van fijne ornamenten en reliëfs.

Interessant is ook dat de olie uit buxusbladeren in de volksgeneskunde werd gebruikt als koortswerend middel en voor de behandeling van reuma. Tegenwoordig wordt dit afgeraden vanwege de milde toxiciteit van de plant.

Deze veelzijdige toepassing in kunst, muziek en volksgeneeskunde toont aan dat de buxus veel meer is dan alleen een sierlijke tuinplant, maar een boom met een rijk cultureel erfgoed.

Tuingereedschap

Naar boven